Het klemmen van een zaagblad in een hand of kettingzaag kan meestal snel en comfortabel worden gedaan met een paar, eenvoudige stappen – de richting van de tanden op het zaagblad kan snel worden vergeten. Dit loont snel, want een schone snede bereik je alleen met een juiste uitlijning.
Verschillende geometrieën voor zaagbladen
De tanden op een zaagblad zijn zeer verschillend van elkaar om een optimale snede op verschillende principes en materialen te garanderen. De harkhoek verwijst naar de afwijking tussen een (denkbeeldige) verticale lijn aan het einde van de tand en het einde van het snijvlak. Enkele van de meest voorkomende varianten zijn:
- Klauwtand (afkorting HR), meestal voor hout met een harkhoek van ca. 10°
- Standaardtand (afkorting RR) voor massieve werkstukken met een harkhoek van 0°
- Vario tand 0 (afkorting V) voor buizen en profielen met een harkhoek van 0°
- Vario tandpositief (afkorting VP) voor middelgrote en grote werkstukken en tussen 5° en 10° harkhoek
- Vario-Zahn Extra Positiv (afkorting VEP) met ongeveer 16° harkhoek voor harde metalen zoals staal en grote werkstukken
De richting waarin de tanden van het zaagblad wijzen, hangt grotendeels af van of ze werken bij impact, spanning of tijdens beide bewegingen.
Verschil tussen shock en pull
Wanneer een zaag het materiaal verwijdert door druk uit te oefenen op het materiaal, werkt het op impact. Dit is het geval met de meeste Europese zagen en metalen ijzerzagen. De omgekeerde richting wordt trein genoemd en is bijvoorbeeld te vinden bij Japanse zagen. Daarnaast zijn er ook zagen – bijvoorbeeld sommige vossenstaarten – die zowel bij trekkracht als bij impact werken. Je herkent ze aan hun symmetrische zaagblad.
Richting van de tanden bij het zaagblad
Bij een zaag die werkt bij impact wijzen de tanden logischerwijs weg van het handvat, omdat hier het snijden plaatsvindt bij het naar voren duwen door het materiaal, terwijl de zaag alleen door het snijoppervlak glijdt bij het terugtrekken. Zagen die werken aan tractie hebben daarom zaagbladen waarvan de tanden de neiging hebben om te hanteren. In varianten voor spanning en gewricht kantelen de tanden synchroon in beide richtingen, zodat u bij het klemmen niet hoeft te letten op de richting van de tanden op het zaagblad.
Invloed en effect van tandvorm
Naast de harkhoek heeft ook de vorm van de tanden – bijvoorbeeld boog- of wolfstand – een grote invloed op het gedrag en het snijoppervlak. Voor zagen met verwisselbare bladen kunt u bij gespecialiseerde dealers te weten komen welk blad de optimale eigenschappen heeft voor uw gebruik.